ሃገራዊ ዜና

ቤት ፍርዲ ይግባይ መሬትን ኣከባብን ሽወደን “ማርክ ኦክ ሚልዮ-ቨርዶም-ስቶለን” ሎሚ ኣብ ልዕሊ ሰራዊት ብ ኡፕሳላ ቫተን ምዕዋቱ ተፈሊጡ። እቲ ክሲ ኬሚካላት ምፍሳስ ኬሚካላት PFAS ናብ ትሕተ-ምድራዊ ማይ ኡፕሳላ ይዘርቚ ምህላዉ ብምምላት እዩ ተመስሪቱ። እቲ ኣፍራዪ ማይ ልዕሊ 37 ሚልዮን ክሮና ካሕሳ ዝተዋህበ ኮይኑ፡ እዚ ድማ ነቲ ማይ ናብ ዝተሓተ ደረጃ PFAS ንምጽራይ ዝግበር ወጻኢታት ንምሽፋን ክሕግዝ እዩ ተባሂሉ’ሎ። ኬሚካላት PFAS …

ሽወደን ንወጻእተኛታት ተማሃሮ ፒኤችዲን ተመራመርትን ዝያዳ ሰሓቢት ክትከውን እትኽእል ብኸመይ እያ ዝብል እማመታት ንምቕራብ መንግስቲ ሽወደን ንሓደ መርመሪ ጒጅለ ፍሉይ ዕማም ሂብዎ። እቲ መርመራ፡ ኣብ ልዕሊ ስርዓት ቪዛ ተመሃሮ ብዘይሕጋዊ ኣገባብ ምጥቃም ብኸመይ ደው ክብል ከምዝኽእል እውን ጠመተ ክህቦ እዩ። “ብዙሕ ምምሕያሻት ድሮ ይፍጸም ኣሎ። ንኹሉ ጸገማት ንምፍታሕ ድሉዋት ምዃንና ከነፍልጥ ንደሊ ኢና” ክብል ሚኒስተር ትምህርቲ ማትስ ፐርሰን ወሲኹ ገሊጹ።

ህቡብ ጒጅለ ሙዚቃ “ኣባ” ኣብ 1974 ኣብ ዩሮቪዥን ዘዐወተቶም ዋተርሉ ዘርእስታ ደርፊ ብቕድሚ ትማል ትማሊ ሰንበት 50 ዓመታ መሊኣ። ድሕሪ ዓወቶም ኣብ ዝነበራ ዓመታት ዓቢ ኣህጉራዊ ተቐባልነት እኳ እንተረኸቡ፡ ሙዚቃ ኣባ ኣብ ሽወደን ከምቲ ናይ ደገ ዘይኮነ ዝተመቓቐለ ርእይቶታት እዩ ዘሎ። ኣብቲ እዋን ብዙሓት ክኢላታት ውሽጢ ዓዲ ን “ሸቐጣዊ” ባህሪ ናይተን ውሩያት ደርፍታቶም ይነቕፉ ኔሮም እዮም። “ኣባ ናይ ኲሉ ግጒይ …

ኣብ ውሽጢ ሒደት ዓመታት፡ ወልፊ ቪድዮን ኮምፒዩተር ጸወታን ኣብ ሽወደን ብወግዒ ዝተረጋገጸ ጸገም ክኸውን እዩ ዝብል ትጽቢት ኣሎ። እዚ ናይ ገዛእ ርእሱ ሕክምና ዘለዎ ሕማም እዩ ክብሉ ኣብ ዩኒቨርሲቲ ሉንድ ንሕማም ክሊኒካዊ ወልፊ ዝመርሕ ፕሮፌሰር ኣንደርስ ሃካንሶን ገሊጹ። ንሱ ነዚ ጸወታ ጌይም ከም ሕማም ወልፊ ምምዳብ ነቶም ወልፊ ዲጂታላዊ ወይ ቪድዮ ጸወታ ዘለዎም ሰባት ተስፋ ዝህብ ኲነታት ዝፈጥር እዩ ክብል …

ኣብ ሓደ ካብ ዓበይቲ ኣብያተ ማእሰርቲ ሽወደን ዝሰርሑ ዘለዉን ኣቐዲሞም ዝሰርሑን ሰባት እሱራት ብሓለውቲ ከም ዝግፍዑን ከም ዝዋረዱን ኣቃሊዖም። መርማሪት መደብ ራድዮ ሽወደን “ካሊበር” ምስ ዓሰርተታት ሰራሕተኛታት ከምኡ’ውን እሱራት እቲ ቤት ማእሰርቲ ነዚ ጒዳይ ኣልዒላ ኣዘራሪባ’ሎ። ሓላፊ እቲ ቤት ነዚ ክሲ ኣመልኪቱ ኣብ ዝሃቦ ምስክርነት፥ ኣብቲ ቤት ማእሰርቲ ሽግራት ከምዝነበሩ ይፈልጥ እኳ እንተኾኑ፡ ን ምጽራፍን ምግፋዕን ግን ዜሮ ዝኾነ ዝስከም …

ምርጫ ባይቶ ኤውሮጳ ኣብ ሽወደን ድሕሪ ክልተ ወርሒ 9 ሰነ ክካየድ ምዃኑ ተሓቢሩ። ጎስጓስ ምርጫ ሕብረት ኤውሮጳ ኣብ ዝቐርበሉ ዘሎ እዋን፡ ኣብ ሽወደን ንመረጽቲ ዘገድሱ ጉዳያት እንታይ እዮም ዝብል ዛዕባ ብምልዓል ሬድዮ ሽወደን ኣብ ዮተቦሪ ንዝርከቡ ሰባት ሕቶታት ኣቕሪባ’ላ። ዝበዝሑ ካብዞም ተሓተትቲ ምርጫ ክግበር ምዃኑ ከም ዝፈልጡ እቲ ልክዕ ግዜ ግና ኣነጺሮም ከም ዘይፈልጥዎ እዮም ዝገልጹ። እዞም ተሓትተቲ ኲነታት ጸጥታ፥ …

ቁሩብ ልዕሊ 500 ሰባት ነቲ ኣብ ዝሓለፈ ወርሒ ሕዳር ዝተኣታተወ ሓድሽ ረቛሒ ደሞዝ ስለዘየማልኡ ናይ ስራሕ ፍቓድ ሕቶኦም ከምዝተነጽገ፥ ኣብዚ ቀረባ እዋን ካብ ኤጀንሲ ኢሚግሬሽን ዝወጸ ኣሃዛት ይሕብር። መብዛሕትኡ እዚ ምንጻግ ኣብ ቀዳማይ ወርሒ ናይቲ ሓድሽ ሕጊ ዝተገብረ ኮይኑ፡ ካብ ወርሒ ጥሪ ጀሚሩ ግን ብማእከላይ ገምጋም 68 ሰባት ኣብ ወርሒ ፍቓድ ስራሕ ክረኽቡ ከምዘይክእሉ ተነጊርዎም ኣሎ፡፡ ምኽንያት ናይዚ ኸኣ እኹል …

15 ሚያዝያ ኣብ ዩኒቨርሲቲታትን ኮለጃትን ሽወደን ናይ ጽድያ ትምህርቲ ንምምልካት እታ ናይ መወዳእታ መዓልቲ እያ። ኣብ መጻኢ ጠለብ ክህልዎም ትጽቢት ዝግበረሎም ብዙሓት ዓይነታት ስራሓት ዝለዓለ ትምህርቲ ከምዘድልዮም ኤጀንሲ ህዝባዊ ስራሕ ሽወደን ይሕብር። ኣብቲ ትካል ተንታኒት ዕዳጋ ሽቕለት ከርስቲን ኤሪክሰን ንሽወደናዊት ሬድዮ ፒ 4 ስቶክሆልም ኣብ ዝሃበቶ ሓበሬታ፡ ከም ራድዮሎጂ ነርሲንግ፡ ኤሌክትሪካል ኢንጅነሪንግን ተርጓሚን ዝኣመሰሉ ናይ ሞያ መንገድታት ኣብ ዕዳጋ ስራሕ …

ኣብ ሽወደን ምስቲ ኣዝዮም ብዙሓት ደቂተባዕትዮ ኣትከኽቲ ዝነበሩሉ ዓመታት 1960ታትን 70ታትን ኣብዚ ሕጂ እዋን ዝወሓዱ ኣትከኽቲ ምህላዎም ተሓቢሩ። እዚ ይዂንምበር ቁጽሪ ሕሙማት መንሽሮ ሳንቡእ ግን ልዑል ኮይኑ ይቕጽል ኣሎ፡፡ ብፍላይ ገለ ዓይነታት መንሽሮ ሳንቡእ ብጭቡጥ ከምዝወሰኸ ኣብ ዩኒቨርሲቲ ኡሜዮ ዝተገብረ ሓድሽ መጽናዕቲ ይሕብር። ኣብ መንጎ ምትካኽ ሽጋራን መንሽሮ ሳንቡእን ዘሎ ምትእስሳር ንጹር እዩ። እንተኾነ ግን ካብቲ ኣቐዲሙ ዝተሓሰበ ዝያዳ ዝተሓላለኸ …

ኣስታት 420 ኣብያተ ትምህርቲ ሽወደን ምስቲ ኣብ ዝመጽእ ወርሒ ሰነ ዝካየድ ናይ ሎሚ ዓመት ምርጫ ኤውሮጳ ተተሓሒዙ ናይ ተማሃሮ ናይ ሓሶትት ምርጫ ንምክያድ ተፈሪመን። እዚ ኣገባብ ካብ ዝሓለፈ ግዜ ምምሕያሽ እኳ እንተተገብረሉ ምስቲ ኣብ 2022 ዝተኻየደ 1,449 ኣብያተ ትምህርቲ ዝተሳተፋሉ ሓፈሻዊ ናይ ሓሶት ምርጫ እንክወዳደር ዝተሓተ እዩ። “ንሕና ዕጉባት ኢና፡ ርግጽ’ዩ ዝያዳ ኣብያተ ትምህርቲ ክሳተፋ ምደለና” ትብል ዋና ዳይረክተር ናይቲ …