ሳራሞ፡ “ባይቶ ፊንላንድ ብዛዕባ ስምምዕ ፊንላንድን ኣመሪካን ብዕምቆት ክዛተ ኣለዎ”

ኣቦ መንበር ጉጅለ ባይቶ ጸጋማይ ኪዳን ጁሲ ሳራሞ፡ ነቲ ዝሓለፈ ሓሙስ ኣብ መንጎ ፊንላንድን ኣመሪካን ዝተበጽሐ ስምምዕ ምትሕግጋዝ ምክልኻል (DCA) ግቡእ መስርሕ ባይቶ ጌሩ ክሓልፍ ከም ዝደሊ ገሊጹ። ሳራሞ ንሄልሲንጊን ሳኖማት ኣብ ዝሃቦ መግለጺ፡ ሓደ ወተሃደር ኣመሪካ ኣብ ፊንላንድ ገበን ኣብ ዝፈጽመሉ እዋን ስልጣን ምኽሳስን ምፍራድን ናብ ፊንላንድ ዝምለሰሉ ኩነታት ንምርግጋጽ እቲ ስምምዕ ብ ጠበቓታት ክትንተን ኣለዎ ክብል ከም ኣብነት ኣልዒሉ’ሎ ። ፊንላንድ ክልቲአን ሃገራት ስልጣን ኣብ ዘለወን ጉዳያት ሕድገት ክትገብር ብመትከል ተሰማሚዓ እኳ እንተነበረት፡ ፍሉይ ትርጉም ዘለዎም ገበናዊ ተግባራት ኣብ ዘጠቓልሉ ጉዳያት ግን ስልጣን ፍርዲ ክምለስ ክትጽውዕ ትኽእል እያ። ሳራሞ ብተወሳኺ እቲ ስምምዕ ብተመሳሳሊ ኣብ ፊንላንድ ግዝያዊ ምኽዛን ኒዩክለራዊ ኣጽዋር ዝምልከት ዓንቀጽ ከጠቓልል ነይርዎ ክብል ሞጊቱ’ሎ። ስምምዕ ፊንላንድን ኣመሪካን ኣብ ክንድኡ ሃገራዊ ሕግታትን ኣህጉራዊ ግዴታታትን ምኽባር ከምዘድሊ ዝገልጽ ኮይኑ፡ ፊንላንድ ኒዩክለራዊ ነታጒ ካብ ወጻኢ ምእታው ዝኽልክል ስምምዕ ኣጽኒዓ’ላ። ገለ ኣዕኑድ ካብ ልኡላውነትና ኣሕሊፍና ሂብና ከይንኸውን ምርኣይ ኣገዳሲ’ዩ…ኣብ ፊንላንድ እንታይ ይካየድ ከምዘሎ ምፍላጥ ኣዝዩ ወሳኒ’ዩ” ክብል ነታ ጋዜጣ ገሊጹ። ንሱ “ኣብ ባይቶ ፊንላንድ ኒዩክለራዊ ኣጽዋር ንምቕማጥ ድሉዋት ዝኾና ውድባት ከምዘለዋ ኲሉ ዝፈልጦ እዩ” ክብል አሲኹ ኣስሚሩሉ። ሕጊ ኒዩክለራዊ ጸዓት ፊንላንድ ክሳብ ዘይተመሓየሸ፡ እቲ ስምምዕ ብዛዕባ ኒዩክለራዊ ኣጽዋር ዝቕይሮ ነገር ከምዘየለ እዩ ዝረኣዮ። መንግስቲ ፊንላንድ ብወገኑ እቲ ክልተኣዊ ስምምዕ ዓቕሚ ሃገራዊ ድሕነትን ምክልኻልን እታ ሃገር ከም ዘደልድል እዩ ዝኣምን።

ኣብ ፊንላንድ ንዝርከቡ ወተሃደራት ኣሜሪካ ብዘይ ገለ ጸገም ንኽሰርሑ ዘኽእል ሓቛፊ ስምምዕ ብምዃኑ: ናብታ ሃገር ፓስፖርት ኣይከድልዮምን እዩ። ሚኒስተር ጉዳያት ወጻኢ ኤሊና ቫልቶነን (NCP) ዝሓለፈ ሓሙስ ኣብ ዝሃበቶ መግለጺ፡ ኣሳላጢ ውጽኢት እቲ ስምምዕ ኣብ ግዜ ሰላም ጠቓሚ፡ ኣብ እዋን ቅልውላው ከኣ ፍጹም ወሳኒ ክኸውን እዩ ኢላ። ሚኒስተር ምክልኻል ኣንቲ ሃካነን (NCP) ምስ
ኣባልነት ኔቶ ተደሚሩ፡ እቲ ስምምዕ ክሳብ ክንድዚ ድልዱል መከላኸሊ ክፈጥር ምዃኑን ንፊንላንድ “ጸቕጢ አይ ዘይምርግጋእ ንምፍጣር” ከምዘይክእል ዘርኢ እዩ ኢላ። ጸጋማዊ ኪዳን ፊንላንድ ዳርጋ እቲ እንኮ ብዛዕባ እቲ ስምምዕ ገለ ዕቃበታት ዘመሓላለፈ ውድብ እዩ፡ እዚ ስምምዕ ድሕሪ ልዕሊ ዓመት ዝወሰደ መስርሕ ኣብ መጀመርታ ናይዚ ዓመት ብሰበስልጣን ተዛዚሙ’ሎ። ሳራሞ ንሄልሲንጊን ሳኖማት ኣብ ዝሃቦ ሓበሬታ፡ እቲ ባይቶኣዊ ጉጅለ ብዛዕባ’ቲ ስምምዕ ሓባራዊ መርገጺ ክሕዝስ ይትረፍ ክሳብ ሕጂ ከምዘይዘተየ ገሊጹ። ቅድሚ መርገጺና ምቛምና እዚ ኣብ ባይቶ ብግቡእ ክዝተየሉ ንደሊ ኢሉ’ሎ። ፊንላንድን ኣመሪካን ነቲ ስምምዕ ክፍርምዎ መደብ ተታሒዙሉ ዘሎ፡ ቫልቶነን ምስ ሚኒስተር ጉዳያት ወጻኢ ኣመሪካ ኣንቶኒ ብሊንከን ሎሚ ሰኑይ 18 ታሕሳስ ኣብ ዋሽንግተን ዲሲ ድሕሪ ፍጽጽሞ ርክብ እዩ። መንግስቲ ፊንላንድ ነቲ ስምምዕ ንምጽዳቕ ናብ ባይቶ ክቕርቦ’ዩ።