ሃገራዊ ዜና

46 ዝዕድሜኡ ሰብኣይ ኣብ ቫስትራስ ንዝቕመጥ ሰብኣይ ብስሕለት ብምቕታሉ ንሕልፈት ማእሰርቲ ከም እተፈርደ ተፈሊጡ። እዚ ግዳይ ኣብ 24 ለካቲት ብሕሱም መጥቃዕቲ ካራ ብዙሕ ተጐዲኡ ከም እተረኽበን ብ 3 መጋቢት ኣብ ሆስፒታል ምዕራፉን ዝፍለጥ እዩ። እዚ ወዲ 46 ገበነኛ ነቲ ሰብኣይ ኣብ ጐረሮኡ ብስሕለት ከም ዝወቕዖ እኳ እንተተኣመነ ክቐትሎ ኢለ ኣይገበርክዎን ምባሉ ተጸብጺቡ። ቤትፍርዲ ወረዳ ቫስትማንላንድ ነዚ ሰብኣይ ንዕድመ ልክዕ ፈሪድዎ’ሎ። …

“ዕቚባኦም ዝተነጽገ ግና ሃገሮም ምቕባል ዝኣበያኦም ሰባት ኣለዉ። ብኸምዚ ክቕጸል ኣይከኣልን እዩ” ክብል ሚኒስተር ፍትሒ ሞርጋን ጆሃንሰን ገሊጹ። ዝሓሸ መንፈስ ምትሕብባር እንተርኣዩ ብምባል ኣምባሳደራት እዘን ሃገራት ዓዲምና ከነዘረርቦም መዲብና ኣሎና። ብዘይካ’ዚ  ጆሃንሰን፡ ሶማልያ ፈጣሪት ሽግር  ዝኾነት ሃገር እያ። እንተኾነ ግና ምስሌነ እታ ሃገር ኣብ ሽወደን የብልናን ኢሉ። ዛጊት ናብ ኣርባዕተ ሃገራት ክስጐጒ ዘይክእሉ ዜጋታት ምህላዎም ድማ ገሊጹ።  ዒራቕ ናይ ሪኣድሚሽን …

እዚ እገዳ ካብ መጋቢት 19 ጀሚሩ ዝጸንዐ ኮይኑ ክሳብ 30 ሰነ ክጸንሕ  ተባሂሉ ኣሎ። እንተኾነ ግና እዚ ሕጊ ካብ ካልኦት ሃገራት ኣውሮጳዊ ሕብረት (እንተላይ ብሪጣንያ፥ ስዊትዘርላንድ፥ ኖርዌይ ኣይስላንድን ሌችተንስታይንን)ንዝመጹ ዜጋታት ኣይምልከትን እዩ። ህጹጽ ጒዳይ ፍቓድ መንበሪን ዘለዎም ኰይኖም ናብ ሽወደን ንዝምለሱ እውን ኣይምልከትን እዩ። ዜጋታት ሽወደን ብቐንዱ ካብዚ ሕጊ ናጻ እዮም።

እዚ ወዲ 16 ዓመት ኰተቴ ነታ ግዳይ ኣብ ወርሒ ግንቦት ገንዘባ ክራስያ ብምባል እዩ ብስሕለት ወጊኡ ቀቲልዋ። እዚ ኰተቴ ንኡስ ህጻን ክሕሰብ ምጽንሑ ካብ ቤት ጽሕፈት ኣኽባር ሕጊ ዝወጸ ጋዜጣዊ መግለጺ ኣመልኪቱ። እንተኾነ ግና ብዝተገብረ ኣፈናዊ መጽናዕቲ እቲ ራስያ እዚ ገበነኛ ወዲ 16 ምዃኑ ተፈሊጡ። ግንቦት 10 እዛ 55 ዝዕድሚኣ ግዳይ ኣብ ኩንግላቭ ብስሕለት ተጐዲኣ ከም እተረኽበትን ናብ ሆስፒታል ምስ …

ሽወደን፡ ንሰለስተ ዓይነታት ቫይረስ ኮሮና ከም ዝተቓልዐት፡ እቶም ክልተ ከምቶም ኣብ ዓዲ ጣልያን ዝተራእዩ ዓይነታት ቫይረስ ክኾኑ እንከለዉ እቲ ሓደ ዓይነት ድማ ከምቲ ኣብ ዝተረፋ ሃገራት ኤውሮፓን ኣብ ሕቡራት መንግስታት ኣሜሪካ ዝተራእየ ዓይነት ቫይረስ ምዃኑ ኣሃዱ ህዝባዊ ጥዕና ሽወደን ሓቢሩ። ንመቦቀል ናይዞም ዝተፈላለዩ ዓይነታት ቫይረስ ዝምልከት ኣብ ዝሓጸረ እዋን ጸብጻብ ክቐርብ እዩ ክትብል ሓላፊት ጨንፈር ደቀቕቲ ስነ-ሂወት (Micro Biology) ዝኾነት …

ቤት ጽሕፈት ፖሊስ ሽወደን ብሰንኪ ኮቪድ 19 ንምእካብ ሰባት ዝተነብረ እገዳን፣ ከምኡ እዉን ንምልባዕ ቫይረስ ኮሮና ንምክልኻል ኣብ ዝግበር ዘሎ መኸተ፣ ምኽንያት ብምግባር ንዝተፈላለዩ ማሕበራዉን ፖለቲካዉን ምትእኽኻባትን ሰለማዊ ሰልፍታትን፣ ተባሂሉ ዝዋሃብ ፍቓድ፣ ክንክዮ ምዃኑ ኣፍሊጡ። ኣብዚ ቀረባ እዋን ንጸረ ዓሌትነት ምንቅስቓስ ተባሂሎም ዝተዋህቡ ፍቓዳት ሰለማዊ ሰልፍታት ካብ 50 ሰባት ዘይበዝሑ ክእከቡ ተባሂሉ እኳ እንተነበረ፣ ተሳተፍቲ እቲ ሰልፍታት ግን፣ ካብ ዝተፈቐደ …

ዝበዝሑ ኣባላት ባይቶ ሽወደን እንተላይ ሰልፊታት መንግስቲ ካብ ሽወደን ወጻኢ ንዝምስረት ካብ ሓንቲ ሰበይቲ ንላዕሊ ምምርዓው ከም ዝቃወሙ ዝፍለጥ እዩ።፡ “እዚ ብቐንዱ ሕቶ ማዕርነት ጀንደር እዩ ኢልና ኢና ንኣምን” ክትብል ኣብ ሰልፊ ማሕበራዊ ዴሞክራሲ ኣፈኛ ጒዳያት ስድራቤት ኤይሊን ላንድግረን ሓቢራ። “ኣብ ሽወደን ካብ ሓደ ሰብ ንላዕሊ ምምርዓው ፍቑድ ኣይኮነን፥ ናብዚ ሃገር ሓደሽቲ ዝመጹ እውን እዚ ይምልከት እዩ” ክትብል ንሬድዮ ሽወደን …

ፊንላንድ፡ ነቲ ብሰንኪ ቅልውላው ቫይረስ ኮሮና ኣዊጃቶ ዝነበረት እገዳ መገሻ ካብን ናብን ሃገራት ሰሜን ኤውሮፓን (ሃገራት ኖርዲክ) ከምዘልዓለቶ እኳ እንተሓበረት እቲ ውሳኔ ንሽወደን ዝነጸለ ምዃኑ ክትብል ሚኒስተር ውሽጣዊ ጉዳያት፡ ማርያ ኦዊሳሎ፡ ሓቢራ ክብል TT ገሊጹ። እቲ ውሳነ ካብ ዝቕጽል ሰኑይ ጀሚሩ ኣብ ግብሪ ክውዕል ምዃኑ ተፈሊጡ ኣሎ። እቲ ዝተመሓላለፈ ውሳነ ንኢስቶንያ፡ ላትቪያ፡ ሊትዋንያ፡ ዴኒማርክ፡ ኖርወይን ኣይስላንድን ዘጠቓለለ እዩ። ሽወደን ኣብቲ …

በዚ ኣብ መላእ ሽወደን ተኸሲቱ ዘሎ ስጋብ 25 ድ.ሴ ዝዓቀኑ ሙቐት፣ ኣብ ደቡባውን ማእከላይ ክፋል እዛ ሃገር ተክእሎ ባርዕ ጫካ ኣዝዩ ልዑል ስለዝኾነ ዝኮነ ሰብ ዝያዳ ጥንቓቐ ክገብር በዓል መዚ ሜትሮሎጂ እዛ ሃገር የተሓሳስብ። እዚ በዓልመዚ ብምውሳኽ ኣብ ከባቢታት ያምትላንድ ( Jämtland), ዳላርና (Dalarna), ቫርምላንድ (Värmland),  ቬስትራ ጎትላንድ (Västra Götaland), ካልማር (Kalmar),  ኦስተርጎትላንድ (Östergötland) och Gotland ከምእውን ኣብ ስቶኮልም (Stockholm) …

ሰሙናዊ መጠነ ሞት ሽወደን ከንቈልቊል ድሕሪ ምጽናሕ ናብ ንቡር ደረጃ ምውራዱን ማእከል ስታቲስቲክስ ሽወደን ኣመልኪቱ። ክሳብ መወዳእታ ሰሙን ወርሑ ግንቦት ሓፈሻዊ ሞት 1524 እዩ ኔሩ። እዚ ድማ ካብ ናይ ዓመታት 2015-2019 ዝነበረ ማእከላይ ገምጋም ዝትሕት እዩ ተባሂሉ። “እዚ ድሕሪ ምጅማር ለበዳ ኮሮና ናይ ፈለማ ዝተሓተ ውጽኢት እዩ” ክብል ክኢላ ስታቲስቲክስ ቶማስ ጆሃንሰን ሎሚ ኣብ ዝሃቦ ጋዜጣዊ መግለጺ ኣመልኪቱ። ይዂንምበር ኣብ …