ደሃይ ጥበባት

ሓደ እዋን ኣብ ገጠር እትቕመጥ ደርሆ፡ ካብቲ ቦታኣ ኣርሒቓ ብምኻድ፡ ዝወደቐ ኣእካልን ቋርፍን ትለቅም ነበረት። ቀጺላ ቍሩብ ምስ ከደት ድማ ፍረ ዓካት ረኸበት። ቀሪባ ተዓዘበታ፡ ክትበልዓ’ውን ፈተነት፡ ግን ቍሩብ ምስ ተኾበትላ፡ ክትቅጽል ኣይከኣለትን። ክንደይከ ትቐይሕ ኢያ! ዓተር ትመስል ግን ኣመና ዓብያ! ደርሆ ኣብ ሓሳብ ኣተወት ………… “እውይ ጸሓይ ወዲቓ!” ጨደረት ደርሆ። ንሰማይ ከይረኣየት። “እዋይ ጸሓይ ወዲቓ፡ ኣንታ እንታይ ኢዩ ዚግበሮ?” …

ሳልሳይቲ ዓይኒ ምህላው፡ ዓሚቝ ናይ ምስትውዓል ሓይሊ ምህላው ማለት እዩ። እዚ ውሽጣዊ ዓይኒ’ዚ ንኹሉ ሰብ ተዋሂቡዎ ኸሎ፡ ገሊኡ ይጥቀመሉ ገሊኡ ኣይጥቀመሉን። ኪጥቀመሉ’ውን ኣይደልን። ክልተ ዓይነት ዓይነስዉራት እዮም ዘለዉ። ናይ ዓይኒ ዕዉራት። ናይ ልቢ ዕዉራት። ኣብ ዓለም ዘሎ ኩሉ ህይወታውን ዘይህይወታውን ነገራት ምልክት ናይቲ ዘይረኣይ ሓቂ እዩ። ኩሉ ብናቱ ቛንቋን ምልክታትን ኪዛረበና እዩ ዚውዕል። እቲ ኣብ መንጽር ዚረኣየካ ዘሎ ዓብን ጽኑዕን …

 ቴለ 0046765918587         0046764016638 Facebook. Tsegabrhan Goitom             Email. Tsegish52@gmail.com                                www.Emkulu.com

ብደራስን ጋዜጠኛን ጸጋብርሃን ጎይትኦም ዝተደርሰት “ወጽዓ’ታ ህጻን” ዘርእስታ ሓዳስ መጽሓፍ፡ ብቐዳም 21 ሕዳር 2020 ኣብ ከተማ ኡምዮ ሃገረ ሽወደን ተሓቲማ ብወግዒ ተመሪቓ። እዛ 184 ገጻት ዘለዋን ብደራሲ ጸጋብርሃን ጎይትኦምን ዝተደርሰት መጽሓፍ፡ ብምምሕዳር ኡምዮ ኮመን ተመዊላ እያ ንሕትመት በቒዓ። ኣብቲ ኣጋጣሚ ነታ መጽሓፍ ተመልኪቱ ኣብ ዝቐረበ ገምጋም “ኤርትራውያን ጸሓፍቲ ነቲ ኣብ ስደት ዘሎ ህዝቢ ቛንቅኡን ባህሉን ኣብ ምዕቓብ ልዑል ተራ ይጻወቱ …

ኣሪስቶትል እተባህለ ግሪኻዊ ፈላስፋ፡ ንሰብ ከም ማሕበራዊ እንስሳ ገይሩ ይጠቕሶ። ሰብ ንበይኑ ኪነብር ኣይክእልን’ዩ ማለቱ እዩ። ባሕታውያን ርእዩ ዘይፈልጥ ኮይኑ ደኾን ይኸውን? ኣሪስቶትል ከምዚ ምባሉ ግን፡ ናይ ወድሰብ ሓፈሻዊ ባህርያት ከመልክት ስለ ዝደለየ ደኣምበር ጠፊኡዎስ ኣይመስለንን። ስልጣኔ ንኺመጽእ፡ ወድሰብ ከኣ ብሓሳብን ብግብርን ንኺምዕብል፡ ማሕበራውን ሓባርውን ናብራ ግድን እዩ። ንበይንኻ ነቢርካ እተፍርዮ ነገር የልቦን። ኩሉ ሰብ ግን ሕደ ኣይኮነን። ካብ ሰብ …

ሓቐኛ ዛንታካልኣይን መወዳእታን ክፋልብጸጋብርሃን ጎይትኦም “ዳዊት’ከ መን’ዩ?” ኣብ ዕላልና ዘይነበረ ሰብ ምጥቓሱ ሃንደበት ኮነኒ።“ከም’ቲ ኣቐድም ኣቢለ ዘዕለልኩኻ፣ ኣብ’ቲ ፈለማ ዘዝሰራሕክዎ ንኣደይ’የ ዘረክባ ነይረ፣ ድሓር ግና ልክዕ ከማይ ኣብ’ቲ ከባቢ ዝሽቕጥ ንዓይ ብኸባቢ ሰለስተ ዓመት ዝዓብየኒ ዳዊት ዝብሃል ሰብ ይላለየልካ፣ ኣይትኣምነንን ትኸውን እቲ ወዲ ሓንሳብ ልግብ ምስ በለኒ ልክዕ ከም ማስትሺ’ዪ ለጊቡኒ፣ ዘዝሸቐጥክዎ ድማ ምስኡ ኮይነ፣ ኮካ ኮላ ፓኒኖ ጹማቕ ወዘተ …

ብኣማኑኤል ሳህለ መብዛሕትኦም ቈልዑ ምስ ዓበዩ ፓይሎት፡ ሓኪም፡ መሃንድስ፡ ወትሃደር፡ ወዘተ.. ክንከውን ኢና እንደሊ እዮም ዚብሉ። ንዝኾነ ዚሓቶም ሰብ’ውን ብኸምዚ መልክዕ እዮም ዚምልሹሉ። ምስ ዓበኻ ከመይ ክትከውን (ወይ ብምንታይ ክትዝከር) ትደሊ ተባሂሎም እንተ ዚሕተቱ ግን ኪሓስቡ ምጀመሩ። እምበኣር ሓደ ቈልዓ፡ መጀመርያ ከጥርዮ ዘለዎ ሞያ፡ ንባህርያት እምበር ንጥበብ ዚምልከት ጥራይ ኪኸውን ኣይግባእን። መጀመርያ ነቲ ኣብ ሕብረተሰብ ብሰላምን ብኽብርን ከንብሮ ዚኽእል ባህርያት …

ሓቐኛ ዛንታቐዳማይ ክፋልብጸጋብርሃን ጎይትኦም “ኣብ ዓለም ብስራሕ ዝርከብ ክብሪ’ዩ ሰብ ዝገብረካ፣ ኪኖ እቲ ብሕብረተሰብ ክብሪ ዝህበካ መንገዲ ምኻድ ግና መወዳእትኡ ከም’ዚ ናተይ’ዩ…” ርእሱ እናሓኸኸ ንኽብሪ ስራሕ ከብርሃለይ ፈተነ። ኣብ ዓለም ብዘይ ስራሕ ክብሪ ከም ዘይርከብ ሽዑ እዋን ዝተሰዎጦ ይመስል። ‘ነታ ስራሕ’ዩ ክብሪ’ እትብል ልምድቲ ኣዘራርባ ሕብረተሰብና ድማ ካብ መፈለምትኡ ደጋጊሙ ኣድመጻ።ኣብ ሓደ መዛናግዒ ማእከል ኢና ብወዝቢ ተራኺብና፣ ምስ ስነ ጥበበኛ …

ብ ኣማኑኤል ሳህለ ወድሰብ ዘረባ ምስ ተማህረ፡ ነዊሕ ጸኒሑ ኪጽሕፍ ጀመረ። ዕላማኡ ድማ ነቶም ብዘረባ ዘይርድኡ ተግሳጽ’ውን ዘይስቈሮም ሰባት ነባሪ መልእኽቲ ንምትሕልላፍ ነበረ። ዘረባ ሓላፊ፡ ቀለም ተራፊ። ብፍላይ ኣባላት ቤተመንግስትን ቤተክህነትን ነቲ ልኡላውን ኣምላኻውን ዝኾነ ትእዛዛቶምን ሕግታቶምን ኣብ ጽሑፍ ከንብሩዎ ግድን ነበረ። በቲ ዘይሃፍፍ ጽሑፍ ገይሮም ግዴታኻን ግቡእካን ወትሩ የዘክሩኻ ኣለዉ ማለት እዩ። ገለ መንግስታውን ቤተክህነታውን ምስጢራት ከኣ ካብ ብቓል …

ኣብ ዓመተ 2012፡ ኣብ ሃገረ ሆላንድ፡ ብኩባንያ Pal-V ዝተማህዘት ክትበርር እትኽእል ብሊበርቲ (Liberty) እትፍለጥ ነፋሪት መኪና፡ ኣብ ጎደናታት ሃገራት ኤውሮፓዊ ሕብረት ክትንቀሳቐስ ከምዝትኽእል ፍቓድ ረኺባ’ኳ እንተሃለወት፡ ናይ ምብራር ፍቓድ ከምዘይረኸበት ግን ተፈሊጡ ኣሎ። ኩባንያ Pal-V ድሕሪ ናይ ነዊሕ እዋን ጻዕርን ብዙሓት መሰናኽላት ምስጋርን ኣብ ዓለም፡ መወዳድርቲ ዘይብላ፡ ንዓለም ለኻዊ መምዘኒታት ድሕነት እተማልእ መኪና ክምህዝ ክኢሉ ክትብል ሓላፊ’ታ ኩባንያ፡ ሮበርት ደንግማንሴ፡ …