ዜና ቀዳመ ሰንበት

ኣብ ዝመጻ ሒደት መዓልታት ኲናትን ሰብኣዊ ቅልውላውን ዩክሬይን መሊሱ ከም ዝጋደድ ዋና ጸሓፊ ኔቶ ሀንስ ስቶለንበርግ ኣጠንቂቑ። “ቊጽሪ ዝቕተሉ ሲቪላውያን እናበዝሐ እኳ እንተመጸ ህዝቢ ዩክሬይን ብጽንዓትን ትብዓትን ቃልሶም ይቕጽሉ ኣለዉ፡ እንተኾነ ግና ኣብ ዝቕጽላ መዓልታት እዚ ኲነታት ኣዝዩ ክብእስ ይኽእል እዩ” ክብል ስቶለንበርግ ምስ ጀርመናዊት ጋዜጣ ቬልት ኣም ሶንታግ ኣብ ዝገበሮ ቃለመሕትት ገሊጹ። ቪላድሚር ፑቲን ኲናት ደው ኣቢሉ ኲሎም ሓይልታቱ …

ብምኽንያት ወራር ሩስያ ኣብ ልዕሊ ዩክሬይንን ዝቕጽል ዘሎ ኲናትን ኣብ ሽወደን ዋጋታት ዕሽጒ መግቢታት ወሰኽ ኣርእዩ’ሎ ተባሂሉ። እዚ ወሰኽ ዋጋ ብሰንኪ ዝምዕብል ዘሎ ዓለምለኸ ኲነታት ዝተኸስተ ኮይኑ ብዙሕ ፍርያት መግቢ ናብ ዩክሬይን ብረድኤት ይለኣኽ ብምህላዉ ዝመጸ እዩ ክብል ኣብ ኦርክላ መፍረ ዓሳታት ኩንግሽማን ዝሰርሕ ኤሪክ ኤድሉንድ ገሊጹ’ሎ።

ኣብ ዝቕጽላ ኣዋርሕ ካብ ዓሰርተትት ኣሽሓት ክሳብ ኣማኢት ኣሽሓት ስደተኛታት ዩክሬይን ናብ ሽወደን ዕቚባ ክሓቱ እዮም ዝብል ትጽቢት ከም ዘለዎ ኤጀንሲ ስደተኛታት ሽወደን ገሊጹ’ሎ። ዛጊት እዞም ዩክሬናውያን ብ ስድራቤትን ኣዕሩኽን መጽለሊ ይቕረበሎም ከም ዘሎን እቲ ኲነታት ነቲ ኣብ 2015 ዘጋጠመ ዋሕዚ ስደተኛታት ከም ዘዘኻኽርን ሬድዮ ሽወደን ጸብጺባ’ላ። ሽወደናውያን ነዞም ቅድሚ ሕጂ ዘይፈልጥዎም ሰባት ኣብ ቤቶም ከም ዘጽልሉ ብምግባር ይሕግዝዎም ምህላዎምን …

ኣብ ስቶክሆልም ኤምባሲ ሩስያ ዝርከበሉ ጎደና ንኽብሪ ፕረሲደንት ዩክሬይን ቮሎዲሚር ዘለንስኪ ብምባል ብስሙ ክጽዋዕ ከም ዝግባእ ዝጠልብ ወፍሪ እናበርከት ይመጽእ ኣሎ ተባሂሉ። ኣብ ርእሰ ከተማ ሽወደን ስቶክሆልም ዝርከቡ ፖለቲከኛታት ነቲ ኤምባሲ ሩስያ ዝርከበሉ ከባቢ ግዮርቨልገተን ስሙ ናብ ዘለንስኪገተን ክቕየር ሕቶኦም ኣቕሪቦም ኣለዉ። ኮሚተ ምስያም ስቶክሆልም ሎሚ ሰኑይ በዚ ጒዳይ ክእከብ እዩ ተባሂሉ’ሎ።    

ብሰንኪ ወራር ሩስያ ካብ ዓዶም ዝተሰዱ ዩክሬናውያን ብብዝሒ ናብ ሽወደን ክኣትዉ ምጅማሮም ተገሊጹ። ካብ 400-500 ዝኾኑ ስደተኛታት ዩክሬይን ምሉእ ለይቲ ክጉዓዙ ሓዲሮም ካብ ፖላንድ ናብቲ ኣብ ኒናሻምን ዝርከብ መርሳ ብጃልባ ክኣትዉ ምዕዛባ ሬድዮ ሽወደን ጸብጺባ’ላ። “ኣዝዩ ዘሰቅቕን ኣድካሚን ጒዕዞ ኢና ወዲእና” ክትብል ሓንቲ ምስ ስድራኣ ናብ ሽወደን ዝኣትወት መንእሰይ ነታ ሬድዮ ኣብ ዝሃበቶ ቃል ሓቢራ። እዚ እናኾነ ኤጀንሲ ስደተኛታት ሽወደን …

ኦርክላ ኣብ ሩስያ ዝነበሮ ቢስዝነስ መፍረ መግቢ ሃሜ ደው ከብሎ ምውሳኑ እቲ ኲባንያ ኣብ ዘውጽኦ ጋዜጣዊ መግለጺ ሓቢሩ። እዚ ኲባንያ ኣብ ሩስያ 367 ሰራሕተኛታት ዘለዉዎ ኮይኑ ኣብ 2021 ክሳብ 184 ሚልዮን ክሮና ኣታዊ ከም ዝነበሮን ኣብ ዕዳጋ ሩስያ ንነዊሕ ዝጸንሑ መግቢታት ይቕርብ ምንባሩን እታ ኩባንያ ወሲኻ ገሊጻ። “ድሕሪ ነዊሕ ናይ ውሳነ መስርሕ ኣብ ሩስያ ክንሰርሕ ኣይግባእን እዩ ብዝብል ኲባንያና ክንዓጹ …

ኣብዚ ሰሙን መንግስቲ ሽወደን ናብ ኔቶ ንምጽንባር ግዜኡ ከም ዘይኣኸለ ምግላጹ ዝዝከር ኮይኑ እቲ ብ ቀዳመይቲ ሚኒስተር ማግዳሌና ኣንደርሾን ዝተዋህበ ስነመጎት ድማ ሽወደን ናብ ኔቶ እንተተጸንቢራ ጸጥታ ሰሜናዊ ኣውሮጳ ክዝረግ እዩ ዝብል እዩ።. እንተኾነ ግና ባይቶ ሽወደን ኣብዚ ጒዳይ ኣብ ክልተ ከም እተመቕለን ብርክት ዝበላ ሰልፊታት ናብ ወተሃደራዊ ሽርክነት ኔቶ ምጽንባር ከም ዝድግፋን ሬድዮ ሽወደን ገሊጻ’ላ። ሓደ ካብዚኣቶም ሊበራላዊ ሰልፊ …

ኣብ ሽወደን ብፍላይ ድማ ኣብ ደቡባዊ ሽወደን ፓስፖርት ንምሕዳስ ነዊሕ መስርዕ ተፈጢሩ ምህላዉ ተገሊጹ። ፓስፖርቶም ክሕደሰሎም ዝደልዩ ሰባት ኣብ ከባቢኦም ብዝርከብ መደብር ፖሊስ ኣቢሎም ቦታ ክሓዝኡ ከም ዝኽእሉ ዝገለጸ እቲ ሓበሬታ እንተኾነ ግና ኣብ ገሊኡ ቦታታት ሕዙእ ቦታ ኣዝዩ ብምውሓዱ ንምርካብ ኣሸጋሪ እንኾነ ይመጽእ ምህላዉ ሬድዮ ሽወደን ኣመልኪታ።

ካብ ምጅማር ወራር ሩስያ ኣብ ልዕሊ ዩክሬይን ንደሓር ቆልዑ ነቲ ኲነታት ብግቡእ ንኽርድኡዎ ብምባል ከምኒ ጁንዬርንሂተርናን ኤስቪቲን ዝበላ ፕሮግራማት ክፍንዋ ምጽንሐን ተገሊጹ። ካብ ከምኒ ሊላ ኣኩቴልት ዝመሰላ ክኢላታትን ስነልቦና ብዝተረኽበ ሓገዝ ኣቢሉ ብቐጥታ ዝካየድ ናይ ዕላል ፕሮግራም ብምድላው ካብ ቆልዑ ልዕሊ 60 ሽሕ ዝኾኑ ሕቶታት ምቕባሉ እውን ተመልኪቱ። ገለ ካብዞም ብቖልዑ ዝቐረቡ ሕቶታት “እዚ ኲናት ናብ ሽወደን ክመጽእ ድዩ?”፡ “ኔቶ …

መንግስቲ ኣብ ዝሓጸረ እዋን ን ወጻኢታት ምክልኻል ብ 2% ሓፈሻዊ እቶት ሽወደን ከዕብዮ ድሌት ከም ዘለዎ ቀዳመይቲ ሚኒስተር ማግዳሌና ኣንደርሾን ገሊጻ።. ኣብ ዝሓለፈ ዓመት ሽወደን ንምክልኻል እትገብሮ ወጻኢታት ክውስኽ ምጽንሑ ዝገለጸ ጸብጻብ ሬድዮ ሽወደን ኣንደርሾን ትማል ሓሙስ ንባይቶ እታ ሃገር ኣብ ዘቕረበቶ እማመ ንምክልኻል ዝወጽእ ባጀት ናብ 108 ቢልዮን ክሮና ክብ ክብል ምሕታታ ወሲኹ ኣረዲኡ’ሎ። ብዘይካዚ መንእሰያት ኣብ ዝመጽእ ዓመታት …