ዜና

ሚኒስተር ፍትሒ ኖርወይ ኤሚሊ ኤንገር ሜህል፡ ኣብ ጫፍ ሰሜን ዝርከብ ዶብ ሩስያ ክትዓጽዎ ድልውቲ ምዃና ገሊጻ። “ነቲ ኩነታት ብቐረባ ንከታተሎ ኣለና፡ ከምኡ ምግባር ኣድላዪ ኮይኑ እንተተራእዩና ድማ ነቲ ዶብ ኣብ ሓጺር ግዜ ክንዓጽዎ ንኽእል ኢና” ክትብል ሜህል ንቢሮ ዜና ኤንቲቢ ገሊጻ። ሜህል ፊንላንድ ካብተን ትሽዓተ መሳገሪ ዶባት ሩስያ ኣርባዕቲአን ክትዓጽወን ዝወሰነት ብዘይተለምደ ኣገባብ ብርክት ዝበሉ ስደተኛታት ናብ ፊንላንድ ድሕሪ ምእታዎምን …

ኣብ መወዳእታ ሰሙን ኣብ ኦረብሮ ኣብ ዝተኻየደ ዋዕላ ሰልፊ፡ ሓምላይ ሰልፊ ንዳንኤል ሄልደን ሓድሽ ሓባራዊ መራሒኡ ገይሩ መሪጽዎ። ንመወዳድርቱ ማግኑስ ፒ ዋህሊን ብሓንቲ ድምጺ ጥራይ ( 131 ን 130) ብምርታዕ እዩ ተመሪጹ ዘሎ ። ዳኒኤል ሄልዴን፡ እቲ ሰልፊ ብዝያዳ ብግልጺ ኣብ ፖሊሲታት ክሊማን ከባብን ከተኩር ከምዝደሊ ይገልጽ። እቲ ውዑይ ናይ መሪሕነት ጎስጓስ፡ ከምኡ’ውን ምቅርራብ ናይቲ ድምጺ ኣብ ግምት ብምእታው፥ እቲ …

ኣብ ሽወደን ንሰባት ወይ እንስሳታት ዝናኸሱ ኣኽላባት ኣመልኪቱ ዝግበር ገምጋማት ባህሪ እዞም እንስሳ ዘቤት ኣዝዩ ውሑድ ምዃኑ ተፈሊጡ። ብዘይካዚ ፖሊስ ከምዚኦም ኦኣይነት ኣኽላባት ክሰኑ ዝህብዎ ለበዋታት ከም ዘይትግበር ተሓቢሩ። ”ተናኸስቲ ኣኽላባት” ኣብ ዝብል ተኸታታሊ መደባት ሬድዮ ሽወደን ፒ 1 ዝተሳተፉ ክኢላታት ነዚ ርእይቶ ኣጣሊሎም ኣለዉ። ብሰንኪ ስእነት ግቡእ ክንክን ናብ ቤተ ክንክን ዝኣትዉን ሰብ ወይ እንስሳ ዝነኽሱ ኣኽላባት ብፖሊስ ናይ …

ኣብ ሽወደን ን በዓል ልደት ኣመልኪቱ ዝግበር ምስላም መዓስ ክጅመር ኣለዎ ኣብ ዝብል ኣብ ሰባት ፍልልይ ምህላዉ ተገሊጹ። ብያታ ኣብ ሽወደን ስልማት ልደት ኣብታ ቀዳመይቲ መዓልቲ ታሕሳስ ማለት ቅድሚ ልደት ኣርባዕተ ሰናብቲ ኣትሒዙ ዝጅምር ኮይኑ፡ ገለ ሰባት ግን ኣዝዮም ኣቐዲሞም ገዝኦም ብባህላዊ መብራህቲ ከስልሙን ናይ በዓል ሃዋሁ ክፈጥሩን ከም ዝመርጹ ሬድዮ ሽወደን ተዓዚባ። ካብዚ ሓሊፎም ገሊኦም ን ወርሒ ሕዳር ከም …

መንግስቲ ንገለ ክፋል ደሞዝ ኣብ ዝኸፍለሉ ብ ድጎማ ዝካየድ ስራሕ ዝግበር ቊጽጽር እኹል ኣይኮነን ተባሂሉ። ነዚ ዝገለጸ ቤት ጽሕፈት ሃገራዊ ኦዲት ኮይኑ፡ ኣስራሕቲ ነቲ ስርዓት ንረብሓኦም ብዘይግቡእ ክጥቀሙሉ ከምዝኽእሉ ኣብ ሓድሽ ጸብጻቡ ኣተሓሳሲቡ’ሎ። መብዛሕትኡ ጸገማት ነቲ ንነዊሕ እዋን ስራሕ ኣልቦ ንዝጸንሑ ሰባት ዕላማ ብምግባር ዝተበገሰ “ምጅማር ሓድሽ ስራሕ” ዝበሃል ውጥን እዩ። መራሒት መርመራ ቤት ጽሕፈት ኦዲት ይቮን ቶርሰን፡ ኣስራሕቲ ንሓደ …

ኣብ ዝሓለፈ ዓመት ቁጽሪ ናይቶም ብወቕዒ ዝሳቐዩ ሰባት ከምዝነከየ ዝፍለጥ ኮይኑ፡ 78% ሕደጋ ወቕዒ ዘጋጠሞም ካብ ሞት ምድሓኖም ተገሊጹ። እዚ ምንካይ ብኸፊል ሳላ ዝሓሸ ናይ ምክልኻል ኣገባባት ምዃኑ ኣብ ሃገራዊ ቦርድ ጥዕናን ድሕነትን ክኢላ ወቕዒታት ኣናስታስያ ሲሚ ገሊጻ። ከም ምጒዳል ልዑል ጸቕጢ ደምን ስብሒ ሻንብቆ ደምን ነዚ ውጽኢት ምኽንያታት እዮም ብመሰረት መግለጺ ሲሚ። ዝሓለፈ ዓመት 25100 ሰባት ሕማም ወቕዒ ከም …

መንግስትን ሰልፊ ደሞክራትናን ኣብ ሽወደን ሓድሽ ኒዩክለራዊ ሓይሊ ንምህናጽ ኣብ ዝሕግዝ መርሓ ውጥን ተሰማሚዖም። እንተወሓደ ምስ ክልተ ዓበይቲ ሪኣክተራት ዝመጣጠን 2500 ሜጋዋት ዘመንጩ ሓድሽ ኒዩክለራዊ ሓይሊ እንተደንጎየ ክሳብ 2035 ክቐርብ ድሌት ኣለዎም። ከምኡ’ውን ክሳብ 2045 ምስ 10 ሓደስቲ ርያክተራት ዝመጣጠን ሰፊሕ ተወሳኺ ምስፍሕፋሕ ከምዘድሊ ገሊጾም ኣለዉ።

ኣብ ፈሳሲ ጎሓፍ ብዝተገብረ መርመራ ኣብ ሓያሎ ከተማታት ሽወደን ልዑል መጠን ኮቪድ-19 ከምዝተረኽበ ን ተመራመርቲ ዩኒቨርሲቲ ሕርሻ ሳይንስ ሽወደን ብምጥቃስ ጋዜጣ ዳገንስ ኒሄተር ሓቢራ። እቲ ወሰኽ ዳርጋ ኣብ መላእ ሃገር ይቕጽል እኳ እንተሎ፡ ዋና ክኢላ ለበዳ ሽወደን ማግኑስ ጊስለን ንሬድዮ ሽወደን ኣብ ዝሃቦ ሓበሬታ፡ ሓደጋ ከቢድ ሕማምን ሞትን ኣዝዩ ውሑድ ብምዃኑ ሰባት ክጭነቑ የብሎምን ኢሉ’ሎ። “ሕጂ ኣብ ህዝቢ ዘሎ ናይ …

ማሕበራዊ ኣገልግሎታት ዝቐርበሎም ሓያሎ ጸብጻባት ተኽእሎ ገበን ኣመልኪቶም ዝኾነ ዝኾነ ስጉምቲ ይወስዱ ዘይምህላኦም ቅረታ ቀሪቡ። ኣብ ሓጋይ 2021 ኣብ ቢስኮፕስጋርደን—ዮተቦሪ– ሓደ ኣባል ፖሊስ ብወዲ 17 ዓመት መንእሰይ ምቕታሉ ኣመልኪታ፥ መርማሪት መደብ ሬድዮ ሽወደን “ካሊበር” ኣብ ዮተቦሪ ብማሕበራዊ ኣገልግሎት ዝተኻየደ ውሽጣዊ መርመራ ገምጋም ኣካዪዳ። ብመሰረት እቲ ገማጋም ድማ ንባህርያት እቲ ገበነኛ ብዝምልከት ካብ ወላዲቱ ሓዊሱ ብኻልኦት ናብ ማሕበራዊ ኣገልግሎታት ዝቐረቡ ሓያሎ …

ብዙሓት ምምሕዳራት ከተማ ሽወደን፡ ማሕበረ-ቁጠባዊ ኲነታቶም ትሕት ኣብ ዝበላ ከባቢታት ዝርከቡ መንእሰያት ናብ ገበን ከይስሓቡ ዝገብርኦ ጻዕሪ ክቕጽላ ምዃነን ገሊጸን። እዘን ምምሕዳራት ከተማ ነዚ ዝብላ ዘለዋ ገበን ን ምክልኻል ዕላማ ብምግባር ዝቖመ ድጎማ መንግስቲ ደው ኢሉሉ ኣብ ዘለወሉ እዋን እዩ። ብርክት ዝበላ ምምሕዳራት ከተማ ኣብዚ መዳይ ወፍሪ ክቕጽላ ምዃነን ን ኣገልግሎት ዜና ሬድዮ ሽወደን ሓቢረን ኣለዋ።